De meest voorkomende oorzaken van defecten aan de tuigage

Voorstaggebreken zijn vaak te wijten aan een gebroken mast. Voorzeilen kunnen in het rolsysteem verdraaid raken en dit veroorzaakt een zware belasting op het voorstag. Het voorstagdraad kan door de grotere belasting van het rolsysteem verslijten en in veel gevallen gaat de draad rafelen, waardoor de afzonderlijke strengen beginnen te breken. De spanner, het draad en de kogellagers in het rolsysteem moeten daarom vaker worden gecontroleerd – ook al is de demontage niet gemakkelijk.

Zijn de bout- en schroefverbindingen aan de zaling vastgezet? Zowel de verbinding van de zaling met de mast als de verbinding van de eindstukken van de zaling met de zaling zelf, moeten stevig op hun plaats zitten. Door de speling aan de lijzijde en de voortdurende heen en weer gaande beweging van de stag benedenwinds, is er een hoog risico van verschuiving als de verbinding niet is geborgd. Er kunnen ook vermoeiingsscheuren ontstaan: zodra de mast doorbuigt en de wanten stijf zijn, heeft de zaling de neiging in de voet te bewegen. Hierdoor wordt de bevestiging van de zaling belast en kunnen er scheuren in de zaling en in de mastbevestiging ontstaan.
Corrosie kan ook een probleem zijn: als de fitting aan het uiteinde van de zaling niet regelmatig wordt geopend en onderhouden, kan hier ernstige corrosie ontstaan, die op haar beurt tot een breuk kan leiden.
 

In sporadische gevallen is de mast zelf de oorzaak van de schade, maar meestal gaat het om defecte onderdelen en gebreken in het staand want. Haarscheurtjes aan de basis van de mast, inkepingen, deuken of ernstige corrosieschade kunnen echter allemaal de sterkte van de mast aantasten.

Bevestigingsplaten worden gebruikt om de zijkanten van de mast te ondersteunen en zo te helpen de kracht van de stag in de mast over te brengen. Tegenwoordig worden deze gewoonlijk in de mast gehaakt en met schroeven of klinknagels vastgezet om te voorkomen dat ze wegglijden of losraken wanneer ze niet worden belast. Zit de voet nog op de juiste plaats? Beweegt de plaat überhaupt? Dit kan worden vastgesteld door te kijken naar de stand van de plaat en waar de aantasting erger is, kunt u scheuren en deuken in de mast zien.

Bouten/pennen die slecht passen of te klein zijn, zullen de basis van de bout beschadigen. Dit kan leiden tot beschadiging van de bout zelf, de terminal en de verbinding. De verbinding van de bouten met de terminal en ook met de spanschroeven moet regelmatig worden gescheiden en gecontroleerd. Inspectie op corrosieschade, deuken en scheuren is uiterst belangrijk. Scheuren kunnen bijvoorbeeld worden veroorzaakt door schade aan bouten, maar ook door corrosie. Het reinigen en polijsten van de oppervlakken zal dit soort schade aan het licht brengen en dient daarom uitgevoerd te worden als onderdeel van het reguliere onderhoud.

Verbogen ringpennen en niet-verbogen pennen kunnen ertoe leiden dat de bout eruit valt, waardoor belangrijke verbindingen los kunnen komen te zitten.

Tips:

• Vermijd het gebruik van ringpennen op plaatsen waar dekkleden of trossen regelmatig met elkaar in contact kunnen komen. Schoeisel en tassen e.d. kunnen de ringpen ook openbuigen.
• Splitpennen moeten altijd worden losgemaakt om te voorkomen dat ze openbuigen en/of eruit vallen.
• Splitpennen mogen niet meer dan één keer worden gebruikt, omdat het materiaal zwak wordt als ze vaak op en neer worden gebogen.
   

Vorkterminals kunnen bijvoorbeeld worden gevonden in de verbinding van een stag/want of voor- en achtersteven met een kettingplaat. Als een bout uit de vork glipt door een ontbrekende veiligheidspal, dan buigt de terminal omhoog en komt deze los van de kettingplaat.

Als de stagen niet op de juiste manier worden losgemaakt kunnen er problemen optreden, zoals knikken in de draad. Draad bestaat uit strengen en wanneer een streng breekt, steekt het afgebroken deel uit de draad. Dit gebeurt vaak als gevolg van slijtage of corrosie in de buurt van de terminal. In elk van deze scenario's zullen stag of want moeten worden vervangen.

Terminals bevinden zich aan het uiteinde van stag en want en drukken daar gewoonlijk tegenaan. Deze moeten regelmatig grondig gecontroleerd worden. Als u haarscheurtjes of beschadigingen constateert, moet u onmiddellijk actie ondernemen, want dit kan snel tot een breuk leiden. Een terminal kan buigen en kromtrekken onder belasting. Het is belangrijk op de oorspronkelijke vorm te letten en deze in geval van twijfel te vergelijken met de andere terminals. T-terminals zijn bijzonder gevoelig voor verbuiging tussen de terminal en de T-stang, dus die dient u goed te controleren.

Scheuren, corrosie, slijtage? Verbogen of beschadigde bouten? Een versleten kettingplaat die te klein is of door overbelast . Het is ook belangrijk om benedendeks te controleren: zitten de bouten en moeren in het schot of het frame van het schot  nog goed vast? Is er sprake van corrosie in de dekdoorvoer? Als de spanners aan het begin van het seizoen nieuw zijn geïnstalleerd, zorg er dan voor dat ze goed vastzitten zodat ze niet in de knoop raken, en maak de schroefdraden schoon en vet ze in om te zorgen dat ze soepel lopen.