De archipel voor de Zweedse Westkust: in het doolhof van eilanden

Rond de vele grote, kleine en piepkleine havenfaciliteiten staan de typische rood-wit geschilderde houten huisjes en boothuisjes. Kinderen rennen over de houten steigers met versgevangen krabben in hun hand, en op de terrassen van de havenrestaurants serveren obers versgetapte Carlsberg. De dagen zijn lang en pas lange tijd na het dessert kleurt de zon de hemel karmozijnrood - puur Bullerbü!

Desgewenst kunt u de open zee van het Kattegat en het Skagerak voor uw etappe gebruiken, want er zijn voldoende veilige toegangen tot de archipel. Maar wat gewoonweg geweldig is, is de zekerheid dat u altijd in de beschutting van de eilanden uw volgende bestemming kunt bereiken, zelfs als er veel wind staat en er helemaal geen deining is.

De echte uitdaging bij het navigeren is het overbrengen van het tweedimensionale kaartbeeld naar de driedimensionale werkelijkheid. Veel van de steenhopen zien er gewoon hetzelfde uit, en de boeien, de doorgangen en de eilanden die wij zoeken liggen voortdurend verborgen in de wirwar van archipels. Maar gelukkig helpen de vele zeemarkeringen, stenen bakens en op de rotsen geschilderde markeringen bij de oriëntatie. Er is namelijk één ding dat u moet weten: simpelweg de plotter volgen is niet langer een goed idee, omdat bij smalle of afgelegen doorgangen de geringste GPS-afwijking al genoeg is om een ongeluk te veroorzaken.

Het blauw-gele bord met het opschrift "Gästehamn" komt u langs de 90 zeemijl lange archipel wel meer dan 70 keer tegen. En hoe groot de gasthaven ook is, in Zweden zijn ze allemaal op voorbeeldige wijze uitgerust. Bij de aanlegplaatsen is er altijd elektriciteit en water aanwezig, maar ook internet en sanitaire voorzieningen, heel vaak is er een benzinestation, en soms zelfs een sauna! De aanlegplaatsen liggen ofwel aan steigers met uithouders (een soort vingersteiger), maar vaak kan er ook worden aangemeerd met trossen of boeien. Als de plaats te klein is voor een supermarkt of een restaurant, is er bijna altijd wel iemand die verse vis verkoopt.

Maar een paar havens, zoals Rivö, zijn niet diep genoeg voor jachten met een grotere diepgang, en de meeste faciliteiten (en de vaargeulen trouwens ook) zijn zelfs met een diepgang van twee meter of meer goed toegankelijk. In de bekende en populaire vakantiecentra, bijvoorbeeld Marstal, Fjällbacka of Mollösund, wordt het in het seizoen echt druk en wordt er bij de ingang soms zelfs het bordje "single" opgehangen, wat betekent: de haven is vol!

Afgezien van de perfecte havens die zo op een ansichtkaart passen en de eindeloze ankerplaatsen, vormen de natuurlijke havens een ander uniek kenmerk van de West-Zweedse archipel. Het schip kan langs deze beschutte eilandkusten en rotsachtige baaien direct aan de rotsen worden afgemeerd. Het schip kan met een hekanker en twee voorlijnen aan archipelnagels of ijzeren ringen worden vastgemaakt, en ligt dan veilig, idyllisch en verlaten op een archipel. We kunnen direct vanuit de boegmand het eiland betreden, zwemmen of een wandeling maken en genieten van de rust van de natuur. De vraag blijft of de natuurlijke havens ook een optie zijn voor wie nieuw is in dit gebied. Het feit dat zelfs de charterschepen hier zijn voorzien van scheernagels maakt duidelijk dat de manoeuvre geen tovenarij is.

Göteborg is het meest zuidelijke centrum van het gebied en biedt de beste charter-, bevoorradings-, en aankomstmogelijkheden. Als u in een week van Göteborg naar Uddevalla vaart en rond de twee enorme archipels van Tjörn en Orust, krijgt u tijdens deze 130 zeemijlen een sensationeel inzicht in de West-Zweedse archipel. Als u langs de buitenste archipel rechtstreeks naar het noordelijke eindpunt bij Strömstadt laveert, moet u voor de heen- en terugreis rekenen op minstens 220 zeemijlen. Maar er zijn mogelijkheden te over om de reis zo ver uit te breiden als u maar wilt. Ook de afzonderlijke eilandengroepen bieden genoeg ruimte en bestemmingen voor een geheel eigen reis, en de vele fjorden die diep in het land steken, zoals bijvoorbeeld het Gullmarn Fjord, zijn weer een heel gebied op zich.

Seizoen: In de beste maanden is de luchttemperatuur 21 graden en de watertemperatuur minstens 16 graden. Van juli tot begin augustus vieren echter ook alle bewoners van Zweden zomervakantie op het water.

Aanlegprijzen: De kosten zijn vergelijkbaar met die in Duitsland en Denemarken, ongeveer € 30 voor een jacht van twaalf meter. Desgewenst kunt u uw ligplaats van tevoren via een boekingsplatform reserveren: https://www.dockspot.com/en/docks

Göteborg: de jachthaven Lilla Bommen, vlak naast het operagebouw, ligt midden in het centrum van de stad en is bruisend en levendig, maar wel wat onrustig en duur. Andere havens in de stad bieden een rustiger alternatief.

Muggen: natuurlijk is een muggenwerend middel altijd een goed idee in Zweden. Maar door het gebrek aan vegetatie op de archipel valt de plaag hier meestal wel mee.

Vuur: in tegenstelling tot de vaak gepubliceerde clichébeelden, is het verboden om op een archipel een vuurtje te stoken.

Midzomerfestival: op de langste dag van het jaar (21 juni) viert zelfs het kleinste dorp de midzomernacht met veel bloemen en muziek.

Alcohol: u mag voor eigen gebruik zoveel alcohol meenemen als u wilt. Ter plaatse kan het vrij duur zijn en het is alleen verkrijgbaar in winkels met een vergunning. Maar pas op: in Zweden geldt op het water dezelfde strenge alcohollimiet als op de weg, namelijk 0,2 milligram per milliliter.

Literatuur: naast de vele in het Duits verkrijgbare gidsen, biedt de luchtfotoatlas "Tre Vecken I Bohuslän", die alleen in Zweden te koop is, waardevolle informatie over de natuurlijke havens.

Chartervaart: het prijsniveau voor charterjachten in Zweden is aanmerkelijk hoger dan in Duitsland, mede door het korte seizoen. Aangezien Zweden zelf geen verplicht vaarbewijs kent, volstaat het Sportbootführerschein als bewijs.